Giewont, jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w Polsce, kryje w sobie mnóstwo fascynujących tajemnic i historii. Ten majestatyczny szczyt nie tylko dominuje nad Zakopanem, ale również stanowi ważny punkt na mapie kulturowej i historycznej Polski. Czy wiedzieliście, że Giewont był miejscem wydobycia miedzi już w XV i XVI wieku? A może słyszeliście o legendzie śpiących rycerzach, którzy czekają w jaskiniach tej góry, gotowi obudzić się w chwili zagrożenia dla naszego kraju? To tylko niektóre z ciekawostek, które czekają na odkrycie. Zachęcamy do głębszego poznania historii i tajemnic Giewonta. Zanurz się w fascynujący świat górskich opowieści i poznaj Giewont od strony, której jeszcze nie znałeś!
Ciekawostki o Giewoncie
- Giewont położony jest w Tatrach Zachodnich na wysokości 1895 m n.p.m.
- Masyw Giewontu ma długość 2,7 km.
- Giewont góruje nad Zakopanem i jest z niego doskonale widoczny.
- Masyw Giewontu położony jest między Doliną Bystrej, Doliną Kondratową, Doliną Małej Łąki i Doliną Strążyską.
- Giewont składa się z trzech części: Wielkiego Giewontu, Małego Giewontu i Długiego Giewontu.
- Pomiędzy Wielkim a Małym Giewontem znajduje się Giewoncka Przełęcz na wysokości 1709 m.
- Z Giewonckiej Przełęczy opada niebezpieczny Żleb Kirkora, gdzie wielu turystów straciło życie.
- Do 2003 roku w Żlebie Kirkora zginęło ponad 20 turystów.
- Wielki Giewont ma północną ścianę o wysokości względnej około 600 m.
- Między Wielkim a Długim Giewontem znajduje się przełęcz zwana Szczerbą na wysokości 1810 m.
- Na Wielkim Giewoncie znajduje się 15-metrowy żelazny krzyż, który jest celem pielgrzymek.
- Krzyż na Giewoncie jest niebezpieczny podczas burzy.
- Giewont wchodzi w skład tzw. serii wierchowej utworzonej głównie przez skały parautochtoniczne.
- Masyw Giewontu budują skały osadowe, w tym wapienie i dolomity różnych okresów.
- W obrębie Giewontu występują rzadkie rośliny, takie jak ostrołódka polna czy szarota Hoppego.
- W ścianach Giewontu w zimie przebywają kozice.
- Nazwa „Giewont” prawdopodobnie wywodzi się z języka niemieckiego od słowa „Wand” oznaczającego ścianę lub skałę.
- Istnieje legenda o śpiących rycerzach pod Tatrami, którzy obudzą się w chwili zagrożenia dla Polski.
- Giewont jest często kojarzony z sylwetką śpiącego rycerza.
- Północne ściany Giewontu są atrakcyjne dla taterników, ale wspinaczka jest tam zabroniona przez TPN.
- Walery Eljasz-Radzikowski w 1880 r. nazwał Giewonta „królem zakopiańskim”.
- W 2019 roku podczas burzy pioruny uderzyły w kopułę szczytową Giewontu, powodując śmierć 4 osób.
- Giewont jest najwyższym szczytem Tatr Zachodnich w całości położonym na terenie Polski.
- Dawniejsze źródła podają, że Giewont ma wysokość 1909 m, jeśli doliczymy wysokość krzyża.
- Droga z Kuźnic przez Halę Kondratową na Giewont ma długość 6 km.
- Przejście z Kasprowego Wierchu na Giewont wynosi 6,5 km.
- Kiedyś istniał szlak Żlebem Kirkora o trudności porównywalnej do Orlej Perci.
- W XV i XVI wieku z masywu Giewont wydobywano miedź w kopalni o nazwie Gyewant.
- W okolicach Giewontu zginęło do tej pory ponad 50 osób.
- 26 kwietnia 1953 roku na schronisko na Hali Kondratowej runęły głazy z zawalonej turniczki z Długiego Giewontu.
- Jaskinia Juhaska ma dwa wejścia w masywie Długiego Giewontu.
- W Jaskini Juhaskiej znajduje się sala o długości 23 metrów.
- Żelazny krzyż na Giewoncie został wpisany do rejestru zabytków województwa małopolskiego w 2007 roku.
- W 1937 roku w wyniku uderzenia pioruna w krzyż na Giewoncie zginęły 4 osoby.
- Giewont jest jednym z najbardziej popularnych szczytów w Tatrach.
- Legenda mówi o rycerzu Giewoncie, który dał się omamić kobiecym wdziękiem i zapadł w wieczny sen.
- W okresie zimowym na ścianach Giewontu można zaobserwować kozice.
- Giewont znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego.
- Masyw Giewontu jest miejscem występowania wielu rzadkich roślin.
- W ścianach Giewontu znajdują się liczne jaskinie.
- Jedna z jaskiń to Jaskinia Zawaliskowa w Długim Giewoncie.
- Inne jaskinie to Studnia w Giewoncie, Jaskinia Juhaska i Jaskinia Śpiących Rycerzy.
- Giewont cieszy się ogromną popularnością wśród turystów.
- Podejście na Giewont staje się coraz trudniejsze z powodu śliskich skał.
- Giewont jest miejscem wielu pielgrzymek, głównie ze względu na żelazny krzyż.
- W 1975 roku krzyż na Giewoncie został poddany renowacji.
- W XV i XVI wieku z terenu Giewontu wydobywano miedź w kopalni o nazwie Gyewant.
- Legenda mówi, że w jaskiniach Giewontu śpią rycerze, którzy obudzą się w chwili zagrożenia dla Polski.
- Giewont, ze względu na swoją charakterystyczną sylwetkę, jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych szczytów w Polsce.
Netografia
- wikipedia.org, Giewont, https://pl.wikipedia.org/wiki/Giewont, Data odczytu: 2023.09.22
- podroztrwa.pl, Giewont. Informacje i Ciekawostki, https://podroztrwa.pl/giewont/, Data odczytu: 2023.09.22
- portaltatrzanski.pl, 8 ciekawostek o Giewoncie, https://portaltatrzanski.pl/wiedza/ciekawostki/8-ciekawostek-o-giewoncie,2135, Data odczytu: 2023.09.22